Chảy máu cam bất thường – Có
thể bị ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng là bệnh lý xuất hiện các khối u ác tính ở
vùng hầu họng mà vị trí của nó là họng trên, tức là phần họng mũi theo cách gọi
của các nhà y học. Ung thư vòm họng xuất hiện tại vị trí ngay cửa sau của mũi
vì thế mà chúng ta khó có thể nhìn thấy qua gương. Phần như nốt sùi, cục ụ nổi
lên ở họng mà chúng ta nhìn thấy qua gương là phần họng miệng. Ung thư vòm họng
không bao gồm những vị trí này. Vì thế mà nếu như bạn bảo bạn nhìn thấy khối u
của họng qua gương rồi cho rằng ung thư vòm họng thì hoàn toàn không phải. Và bạn
cũng lưu ý một điều hết sức quan trọng là không phải mọi khối u ở hầu họng đều
là ung thư vòm họng. Phần lớn là khối u rất lành tính.
Ung thư vòm họng gồm 3 loại cơ bản là ung thư biểu mô phủ,
ung thư biểu mô tuyến và ung thư dạng lympho. Trong 3 loại trên thì ung thư biểu
mô phủ là dạng ung thư hay gặp nhất. Hầu như chiếm tới 90% ung thư vòm họng của
người trưởng thành và chiếm tới 35% ung thư vòm họng ở trẻ em.
Có một điều hết sức đặc biệt ở đây là ung thư vòm họng có sự
phân bố theo chủng tộc và quốc gia. Chắc có lẽ điều này liên quan đến khí hậu,
nước uống và tập quán sinh hoạt. Vì người ta đã thống kê và thấy rằng ung thư
vòm họng gặp nhiều nhất ở Singapore và Trung Quốc. Ở các nước có tỷ lệ ung thư
vòm họng cao như Singapore thì ung thư vòm họng là ung thư hay gặp hàng thứ 6 ở
nam giới trưởng thành, nhất là những người nằm trong độ tuổi từ 35-55. Có lẽ
chính thói quen hút thuốc, thói quen ăn mặn và thói quen ăn cay hăng đã ảnh hưởng
đến quốc gia này. Mỗi năm có chừng 300-400 người bị bệnh ung thư vòm họng được
chẩn đoán mới mắc.
Bệnh nguy hiểm như thế nào?
Ung thư vòm họng không thể là một bệnh có thể coi nhẹ. Đó là
vì nó nằm rất gần các cơ quan nhạy cảm đến cảm giác hàng ngày của chúng ta. Nó
lại nằm rất gần cơ quan chỉ huy tối cao của cơ thể, não bộ. Vì thế nguy cơ mà
chúng xâm chiếm và gây bệnh ở những cơ quan này rất cao.
Nó xuất hiện ở vòm họng nhưng lại có thể gây rắc rối cho mũi
của bạn, làm cho bạn cảm thấy khó thở. Nó ở vòm họng nhưng có thể gây vấn đề
cho tai, làm cho tai nghe không bình thường. Và đáng ngại nhất là chúng nằm quá
gần nền sọ nên chúng dễ dàng xâm nhiễm vào não bộ và gây ung thư nào, làm tổn
thương các dây thần kinh sọ não cực kỳ quan trọng.
Ung thư vòm họng nếu để muộn, tỷ lệ chết có thể lên đến
70-80%. Nói tỷ lệ chết ở đây là nói những người không sống quá 1 năm. Khi đó,
khối ung thư đã lan đi quá xa, vượt ra khỏi vị trí ranh giới của họng và đi vào
các cơ quan khác. Nó có thể đi tới não bộ, mắt, hàm, họng dưới, thực quản, hạch
vùng đầu cổ. Và một điều quan ngại khác là sự sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì
những cơ quan phải hoạt động hàng ngay như họng, mũi, thần kinh bị tổn thương
nghiêm trọng.
Tuy nhiên, có một may mắn ở đây là nếu được phát hiện và điều
trị bài bản thì tỷ lệ sống rất cao. Tỷ lệ sống ở đây là tỷ lệ những người có thời
gian sống quá 5 năm. Tỷ lệ này cũng rất cao, có thể đạt được 80%. Việc điều trị
và mức độ bệnh quyết định rất lớn đến thời gian sống thêm của nạn nhân. Có người
có thể chỉ sống được 5-6 năm, nhưng ngược lại có người có thể sống đàng hoàng
thêm 15-20 năm. Quan trọng là phát hiện từ khi còn là mầm nhú và điều trị tuân
thủ theo đúng nguyên tắc và lời dặn của bác sỹ.
Chúng ta có thể nhận biết được không?
Riêng với khối ung thư ở nội tạng thì chúng ta khó lòng mà tự
nhận biết được nhưng với khối ung thư vòm họng, người bệnh hoàn toàn có thể nhận
biết được bệnh của mình. Nó có rất nhiều biểu hiện nhưng tựu trung lại có 4 dấu
hiệu gợi ý ung thư vòm họng rất cơ bản. Một triệu chứng thì khó có thể chẩn
đoán là ung thư vòm họng nhưng nếu bạn có đầy đủ 3-4 triệu chứng như dưới đây
thì cần phải đi kiểm tra ngay lập tức. Bốn dấu hiệu đó là:
Đau họng triền miên
Nếu như bạn là người đau họng triền miên thì hãy hết sức chú
ý với bệnh ung thư vòm họng. Đau họng cứ kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Điều
đáng nói, cảm giác đau không đồng đều. Lúc thì chỉ đau âm ỉ nhưng lúc thì lại
đau nhói rất rõ ràng. Khác với cảm giác đau của viêm họng, bạn có một cảm giác
đau rát rất rõ ràng. Ung thư vòm họng hiếm khi có cảm giác đau rát.
Một điều cũng dễ nhận ra là đau do viêm họng rất đáp ứng với
thuốc kháng sinh và các thuốc khác để điều trị. Nhưng với đau do ung thư vòm họng,
việc dùng các thuốc thông thường hầu như không đạt kết quả gì đáng kể.
Nghẹt mũi vô cớ
Dấu hiệu dễ nhận ra nữa là sự nghẹt mũi vô cớ. Bạn không có
dấu hiệu chảy mũi, không bị sổ mũi, không bị chảy mũi nhưng lại rất nghẹt thở.
Nghẹt thở là vì khối ung thư xuất hiện ở ngay cửa mũi sau và chẹn vào đường thở.
Nếu như khối ung thư xuất hiện cách xa đường thở thì chúng ta ít có dấu hiệu này
nhưng đa phần là xuất hiện ở ngay cạnh đường thở nên chuyện bít một phần đường
thở là hoàn toàn có thể.
Chảy máu cam bất thường
Không bị va đập, không có chấn thương như bạn lại đột ngột bị
chảy máu cam, bạn hãy hết sức cẩn thận. Thông thường hiện tượng chảy máu cam chỉ
xảy ra khi bạn bị một chấn thương nào đó. Hoặc bạn bị mắc một bệnh cơ thể nào
khác như tăng huyết áp, rối loạn đông máu, suy gan thì bạn mới “tự nhiên” chảy
máu cam.
Nhưng nếu bạn không bị các nguy cơ này thì bạn cần đề cao cảnh
giác. Chảy máu cam trong trường hợp này cũng không giống với các trường hợp
thông thường. Chúng ta bị chảy máu ở ngay vùng mạch máu mũi ở trong lỗ mũi. Còn
ung thư vòm họng gây chảu máu cam từ cửa mũi sau. Đó là do vỡ mạch máu mũi vì
khối ung thư phá huỷ.
Ù tai
Ù tai đó là dấu hiệu của khối ung thư đã chèn lấp và làm phì
đại đám bạch huyết vùng cạnh tai, gọi là amidan vòi. Khi khối ung thư lan đến vị
trí này thì nó làm cho sự thông thương giữa tai, họng bị cắt đứt. Tai chúng ta
tự nhiên bị ù như thể có người bịt tai chúng ta lại và có những âm thanh lạ như
vo ve, ù ù. Rất khó chịu.
Lẽ dĩ nhiên, bệnh còn nhiều biểu hiện khác, nhưng đó là những
biểu hiện kín đáo và chỉ được phát hiện và thẩm định bởi bác sỹ. Còn về phía bạn,
nếu bạn có càng nhiều các triệu chứng trong 4 dấu hiệu ở trên thì cần phải đi
khám ngay lập tức.
Phương pháp điều trị?
Điều trị bệnh ung thư vòm họng không quá phức tạp. Hiện nay
có 2 biện pháp cơ bản điều trị căn bệnh này là xạ trị và hoá trị liệu. Việc phẫu
thuật điều trị ung thư vòm họng ít khi được xem xét. Sự kết hợp xạ trị và hoá
trị có thể nâng số nạn nhân sống sót đến 70-80%.
Xạ trị là dùng các tia phóng xạ có cường độ cao và phân bố tập
trung chiếu vào khối u. Tia này sẽ làm tổn thương bộ máy sinh học của tế bào
ung thư, làm đứt gãy các AND, làm tổn thương màng, làm rối loạn chuyển hoá chất
và dẫn đến kết quả cuối cùng là tiêu diệt tế bào ung thư, làm tế bào ung thư bị
rối loạn và tổn thương nghiệm trọng và tự chết. Xạ trị có tác dụng tại chỗ làm
nhỏ lại khối ung thư, làm bình thường hoá vùng hầu họng và làm xoá bỏ mầm nhú
ung thư ở vòm họng. Thời gian điều trị kéo dài từ 1 tuần đến 6 tuần tuỳ theo bệnh
nhân.
Hoá trị liệu là dùng các hoá chất có độ độc cực mạnh. Những
hoá chất này sẽ đi vào máu và đi vào trong tế bào ung thư. Với độ độc cực mạnh,
chúng làm chết tế bào ung thư gần như chỉ một thời gian ngắn sau đó. Hoá trị liệu
được dùng để làm nhanh chết các tế bào ung thư tại hầu họng và đồng thời tìm diệt
các tế bào ung thư vòm họng đang vãng lai trong cơ thể. Điều này giúp xoá bỏ
hoàn toàn nguy cơ ung thư vòm họng thứ phát từ những tế bào vãng lai này. Thời
gian điều trị kéo dài từ 4-6 tháng. Mỗi tháng chỉ điều trị 1lần, kéo dài 4
ngày. Sau đó là thời gian nghỉ ngơi để cơ thể hồi phục trước khi đợt điều trị
tiếp theo tiến hành.
Song cũng giống như các biện pháp điều trị khác, cả xạ trị
và hóa trị đều không phải là những biện pháp điều trị chỉ có an toàn. Nó cũng
có những tác dụng vô cùng có hại. Diệt được tế bào ung thư chúng ta phải đánh đổi
nhiều thứ. Song những tác hại này hoàn toàn có thể giảm thiểu được tuỳ thuộc
vào trình độ cơ sở y tế bạn điều trị. Và rất quan trọng, mức chi phí chi trả ch
điều trị sẽ càng thấp nếu như bạn phát hiện càng sớm.
Ung thư vòm họng có thể được điều trị tại các bệnh viện có
khoa tai mũi họng và có khoa xạ trị ung thư. Đa phần các bệnh viện lớn tại Hà Nội,
Huế, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng đều điều trị được bệnh này, không nhất thiết là bệnh
viện tai mũi họng trung ương. Điều đó giúp chúng ta có thêm sự lựa chọn tránh
khỏi quá tải y tế.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét